گروه مطالعات سیاسی موسسه ترجمه و تحقیق هور
ساعات پایانی روز جمعه 25 تیرماه 1395 رسانه های ترکیه اعلام کردند که در این کشور کودتایی از سوی ارتش رخ داده است این کودتا با استقرار گسترده نیروهای نظامی ترکیه در آنکارا پایتخت این کشور، مسدود ساختن تمامی خطوط ارتباطی به پایتخت
ترکیه، کودتایی بزرگ در این کشور رقم خورد اما این کودتا چندان دوام نیاورد و پس از چندین ساعت با حضور طرفداران اردوغان در خیابان‌ها، عدم همراهی پلیس و دستگاه امنیتی این کشور با کودتاگران و عدم چراغ سبز دولت‌های خارجی شکست خورد. سرعت شکست کودتا که به واسطه مقاومت اندک کودتاگران رخ داد، این گمانه زنی را از سوی خبرنگاران مخالف دولت ترکیه در پی داشته که آنچه رخ داده، یک نمایش سیاسی بوده است.
نکته بارز در همه کودتاها به خصوص کودتاهایی که توسط ارتش صورت می گیرد این است که قبل از هر چیز کودتاگران سران رده بالای مملکتی مانند نخست وزیر،رئیس جمهور،وزیر دفاع و وزیر کشور را بازداشت و سپس با به دست گرفتن مراکز مهم دولتی اعلام کودتا می کنند.اما آنچه در کودتای دیشب ترکیه اتفاق افتاد و شبهات بسیاری را مطرح ساخت این موضوع است که هیچکدام از اعضای رده بالای ترکیه بازداشت نشدند و حتی نخست وزیر آن کشور از نخستین ساعات اعلام کودتا در تلویزیون ظاهر و بیانیه صادر کرد.بی شک این ها پرسش هایی است که در آینده پاسخ آن ها را خواهیم یافت اما آنچه امروز نمود یافته این موضوع است که رجب طیب اردوغان بیش از پیش پایه های حکومت خود را استوار ساخته و با سرعت بیشتری به قلع و قمع ارتش و مخالفان خود خصوصا طرفداران جنبش گولن خواهد پرداخت.نطقی که رجب طیب اردوغان پس از شکست کودتا در استانبول ایراد کرد حاوی نکات فراوانی از این کودتای ناگهانی و نکات مبهم آن دارد.
اردوغان در فرودگاه آتاترک استانبول گفت:
کودتاگران هتلی را که در مرمره در آن اقامت داشتم بمباران کردند… این کودتا لطف بزرگی برای ما بود چون لازم بود ارتش را از وجود این عناصر پاکسازی و تمیز کنیم/ کودتاگران بابت این خیانت شان بهای سنگینی خواهند پرداخت…/ کسانی که دست به این اقدام زدند فرامین را نه از فرماندهان ارتش بلکه از پنسیلوانیا (محل استقرار فتح الله گولن ) می گیرند…کودتاگران رییس دستگاه اطلاعات ما ، رییس ستاد کل ارتش و حتی رییس دفتر من را به گروگان برده اند،من الان نمی دانم آنها کجا هستند، می خواهید با اینها چه کار کنید!.. دستگاه قضایی دستگیری کودتاگران را آغاز کرده است و عده ای را دستگیر کرده است، این دستگیری ها در حال گسترش است و باید هم باشد و به درجات بالاتر ارتش خواهد رسید..مملکت را به دست این اشغالگران نخواهیم داد … مطمئن هستم آخر این ماجرا به خیر ختم خواهد شد.
حال باید دید کودتا یا سناریویی که باعث کشته شدن 190 نفر،زخمی شدن 1154 نفر و 1563 بازداشتی انجامید چه پیامدهای سیاسی برای ترکیه در پی خواهد داشت.