(tert.am) Դեռ սպասում ենք, պետք է տեսնենք՝ արդյո՞ք ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը ապրիլի 24-ին կնախընտրի խոսել փաստերի լեզվով, թե՞ տուրք կտա Թուրքիայի ճնշումներին: Tert.am-ի հետ զրույցում խոսելով ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփին ուղղված Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակն ըստ արժանվույն հարգելու կոչին՝ ասաց Վաշինգթոնի Հայ դատի գրասենյակի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը, որն էլ նախաձեռնության հիմնադիրներից է:
«Եթե նա մատնանշի բարոյական արժեքների, պատմական փաստերի մասին, նա շատ ճշմարիտ բան կանի: Կնշանակի, որ նա ըստ արժանվույն հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը»,- ասաց նա:
Արամ Համբարյանը նշեց, որ ԱՄՆ-ում Թուրքիայի կողմից գործադրվող ճնշումը որոշիչ է միշտ լինում․ նրանք ամեն ինչ անում են, որ ԱՄՆ-ի վարչակազմից և ոչ ոք չարտասանի Հայոց ցեղասպանություն բառակապակցությունը:
«Դեռ ժամանակ կա, տեսնենք՝ Դոնալդ Թրամփը կհետևի՞ պատմությանը, փաստերին, բարոյական արժեքներին, թե՞ Թուրքիայի ճնշումներին կենթարկվի»,- ասաց Արամ Համբարյանը:
Անդրադառնալով ԱՄՆ նոր նախագահ Թրամփի քաղաքականությանը՝ նա նշեց, որ իրենք հիմա փորձում են հասկանալ՝ ինչպես է Միացյալ Նահանգների նոր վարչակազմն աշխատում, որքան է երկրի կառավարումն առաջնորդվում նախագահի որոշումներով և որքան՝ Պետդեպարտամենտի որոշումներով:
«Մենք դեռ փորձում ենք դա հասկանալ, դեռ ամբողջովին պարզ չէ: Դեռ պետք է պարզենք, թե ԱՄՆ նոր վարչակազմում ինչպես են աշխարհաքաղաքական, արտաքին քաղաքական և այլ հարցերով որոշումները կայացվում»,- ասաց նա:
Հարցին, թե ինքը, որպես հայկական հարցերի լոբբինգն իրականացնող կառույցի ղեկավար, ինչպե՞ս է գնահատում ԱՄՆ նոր վարչակազմի հետ աշխատանքների հնարավորությունը, արդյո՞ք հեշտ է նրանց հետ աշխատելը, նա պատասխանեց․ «Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախումբը մշտապես աշխատում է կոնգրեսականների հետ և նրա հետ, ով ընտրվում է նախագահ: Դա մեր պարտականությունն է: Մենք ցանկացած որոշում կայացնելիս փորձում ենք հասկանալ, թե ինչպես կարող ենք օգնել Հայաստանին: Այդ պատճառով մենք բոլորի հետ ենք գործ ունենում: Եթե Կոնգրեսի կամ Սենատի անդամները ցանկանան Հայաստանին օգնել, ցանկանան ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, մենք նրանց հետ ենք աշխատելու: Մենք աշխատում ենք մեր բոլոր խնդիրների ուղղությամբ»,- ասաց նա:
Արամ Համբարյանը, վերադառնալով ԱՄՆ-ի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հավանականության թեմային, նշեց, որ տարիներ առաջ Թուրքիան շատ ավելի լավ հարաբերություններ ուներ այն մարդկանց հետ, ովքեր կարող էին կանխել Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը Միացյալ Նահանգներում:
«Բայց հիմա նրանք չունեն այդ հարաբերությունները: Բացի այդ, Միջին Արևելքում հիմա կատարվողը նման է Հայոց ցեղասպանությանը, և ես կարծում եմ, որ շատ ամերիկացիներ դա տեսնում են: Նաև պետք է պահել խոստումը՝ Հայոց ցեղասպանության թեման միշտ ԱՄՆ-ում ուշադրություն կենտրոնում պահելով: Եվ կգա մի օր, երբ Թուրքիան այլևս չի կարողանա ազդել ամերիկյան քաղաքականության վրա»,- ասաց Արամ Համբարյանը:
Նրա խոսքով՝ անկախ ամեն ինչից, իրենք փորձում են այլ ուղղություններով էլ հայկական խնդիրներն առաջ տանել: Նա հիշատակեց, որ ԱՄՆ 4 նահանգ արդեն ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը: Այս տարի ապրիլի 20-ին էլ ԱՄՆ նոր նախագահից ակնկալիքը մեկն է՝ Թուրքիայի՝ լռեցնելու քաղաքականությունը մերժելն ու Հայոց ցեղասպանության հարցում ազնիվ դիրքորոշում ընդունելը:
Հիշեցնենք, որ ԱՄՆ նախկին նախագահ Բարաք Օբաման 2008թ. նախագահական քարոզարշավի ընթացքում խոստացել էր նախագահ ընտրվելու դեպքում ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, սակայն ընտրվելուց հետո նա այդպես էլ չարտասանեց «ցեղասպանություն» բառը և 1915թ. հայերի կոտորածները ապրիլքսանչորսյան բոլոր ուղերձներում անվանեց հայերեն «Մեծ եղեռն», որը իրավական նշանակություն չունի:
Նոր ընտրված նախագահ Դոնալդ Թրամփն իր քարոզարշավի ժամանակ երբևէ չի խոսել հայկական հարցերի շուրջ, Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հետ կապված ևս ոչ մի խոստում չի տվել:
Նշենք նաև, որ Միացյալ Նահանգների Կոնգրեսի ավելի քան 80 անդամներ կոչ են արել նախագահ Դոնալդ Թրամփին ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը: Թրամփին ուղղված նամակի տակ իրենց ստորագրություններն են դրել Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի Արտաքին հարաբերությունների և Ազգային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների կարևոր ղեկավարներ՝ հանրապետական Էդ Ռոյսը և Դևին Նունեզը և հանձնաժողովի ղեկավարի տեղակալներ, դեմոկրատ կոնգրեսականներ Էլիոթ Էնգելը և Ադամ Շիֆը: Դոնալդ Թրամփին ուղղված կոչին են միացել նաև մի շարք սենատորներ: Նրանցից է Մասաչուսեթսը ներկայացնող սենատոր Էդ Մարքին:
Aram Hamparian: We expect President Trump’s honest stance on Armenian Genocide
(tert.am) Armenians in the United States are still waiting to see whether President Donald Trump will use the language of facts in his April 24 Genocide address or yield to Turkey’s pressure and avoid calling things by their names, says Aram Hamparian, the executive director of the Armenian National Committee of America (ANCA).
In an interview with Tert.am, Hamparian expressed hope that the new president will nonetheless opt for rely historical facts and moral values to demonstrate respect for the victims of the Armenian Genocide.
Meantime he admitted that the Turkey’s pressure on the United States has been always decisive.
Commenting on Trump’s policy line, Hamparian said they are now trying to make out how the administration works and whether the decision-making is in the hands of the president or the Department of State.
“We still need to figure out how the geopolitical, foreign policy and other decisions are being made,” he added.
Asked to evaluate the administration’s work with the Armenian lobby, Hamparian said that the ANCA normally maintains contact with Congress members and the elected president. “It is our obligation. In any decision-making process, we try to make out the ways of being helpful to Armenia. This is why we collaborate with all. Should the Congress or Senate members have a desire to offer their assistance to Armenia and to recognize the Armenian Genocide, we will collaborate with them,” he said.
Hamparian noted that in the past, the Turkish government maintained better relations with those who could have prevented the recognition of the Armenian Genocide.
“But they do not have those relations now. Also, what is going on in the Middle East today is very much like the Armenian Genocide, and I believe that many Americans do really see it. It is also important to live up to the promise of keeping the Armenian Genocide issue under the United States’ spotlight. And the day will finally arrive when Turkey will no longer be able to influence the US politics,” he said.
The Committee is trying, in every possible way, to push ahead with Armenian issues in the US Congress, its only expectation from President Trump being the efforts to silence Turkey’s denial and to adopt an honest stance on the issue, Hamparian said, noting that four states in the country have already recognized the Armenian Genocide.
Barrack Obama, who was Trump’s predecessor in office, promised during his 2008 campaign to recognize the Armenian Genocide if elected a president. But over the course of his eight years in office, he never used “genocide” in his annual April 24 addresses. Instead, he opted for the Armenian wording, Medz Yeghern (great massacres) which didn’t give the right legal definition to the atrocities committed the Armenians in the Ottoman Empire.
As opposed to Obama, Trump never addressed Armenian issues during his campaign and never gave any promise to acknowledge the Genocide.
Eighty members of Congress recently issued a call on the new US president, urging him to recognize the big tragedy. Their written address was undersigned also by House Foreign Affairs Committee Chairman Ed Royce and Ranking Member Eliot Engel.