Աշխարհի ուշադրությունը Թուրքիայից շեղվեց դեպի Հայաստան

(a1plus.am) «Մենք այս ոճին դեմ ենք: Սա անհեռանկար մոտեցում է, եթե չասեմ, որ նաև վնասակար: Իրականում ամենամեծ վնասը մեզ համար սրա հետևանքով եղավ նաև արտաքին ճակատի վրա: Դեռ չգիտենք, թե ինչպես կավարտվի այս միջադեպը և եթե նոր զոհեր խլելու գնով պիտի լինի, ապա դա առավել խայտառակ է անելու Հայաստանը միջազգային հանրության առաջ»,-«Ա1+»-ի հետ զրույցում նշեց ՀՅԴ բյուրոյի և հայ դատի քաղաքական հարցերով գրասենյակի պատասխանատու Կիրո Մանոյանը՝ խոսելով հուլիսի 17-ին «Սասնա ծռեր» նախաձեռնության անդամների կողմից ոստիկանության ՊՊԾ շենքը գրավելու և մինչ այսօր այնտեղ մնալու մասին:

Հիշեցնենք, որ դրանից մեկ օր առաջ էլ՝ հուլիսի 16-ին Թուրքիայում, ռազմական հեղաշրջման փորձ էր տեղի ունեցել:

Կիրո Մանոյանի խոսքերով՝ Երևանում տեղի ունեցածն այնքան անսպասելի ու արագ կատարվեց, որ ամբողջ աշխարհի մինչ այդ Թուրքիայի վրա կենտրոնացած ուշադրությունը շեղվեց դեպի Հայաստան:

«Ոչ միայն մեր երկրում ուշադրությունը շեղվեց Թուրքիայի իրադարձություններից, այլև դրսի ուշադրությունը և մարդիկ սկսեցին նմանություններ փրձել գտնել, որ նմանության եզր ոչ մի տեղ չկա: Այսինքն Հայաստանում տեղի ունեցածն ինչ-որ մի խումբ դժգոհ մարդկանց արարք է և ոչ թե իսկապես հանրության աջակցությունը վայելող շարժում, մինչդեռ Թուրքիայում տեղի ունեցածը մի խումբ զինվորականների փորձ էր, որը վստահ եմ, որ կար նրանց կողմնակից մի որոշ խավ, բայց ոչ այնքան մեծ, որ թուրք զինվորականները հաջողեին: Իսկ Հայաստանում այդ խավը չկա էլ»,-ընդգծում է պարոն Մանոյանն ու միևնույն ժամանակ նկատում.

«Այսինքն դա չի նշանակում, որ դժգոհություն չկա Հայաստանում, այլ պարզապես նշանակում է,որ Հայաստանում ժողովուրդը հասկանում է, որ այս միջոցներով հարց չի լուծվի մեր երկրում»:

Կիրո Մանոյանից հետաքրքրվեցինք նաև, թե ՀՅԴ-ի համար ընդունելի՞ է հեղափոխության այս տարբերակը:

«Ներողություն, սա հեղափոխություն չէ: Հեղափոխությունը մեկ արարքով չի լինի, հեղափխությունը, եթե իսկապես հասունացած լիներ, մենք այսօր կունենային հարյուր-հազարավոր ճամփա իջած ժողովուրդ,ով իր դժգոհությունը կարտահայտեր,բայց դա չի եղել: Դա է հեղափոխությունը, բայց ոչ թե այսպես ինչ-որ մարդիկ առավոտվա ժամին փորձեն ինչ-որ արարք գործեն,թեկուզ ոստիկանական ինչ-որ կենտրոնի վրա և հաջողության հասնեն այդ պահին: Վերջը՞: սրա շարունակությունը կամ վերջը ո՞րն է: Լավ, հիմա իշխանությունները համբերում են, բայց մինչև երբ պիտի համբերեն»,-պատասխանեց նա:

Դուք զինված խմբի անդամներին ահաբեկիչներ համարո՞ւմ եք, քանզի իշխանությունների կողմից այդ տերմինն է շրջանառության մեջ դրվել՝ զինված խմբի անդամներին բնութագրելու համար,-հարցրեցինք պարոն Մանոյանից:

«Թող արարքը վերջանա, գործողությունն էլ բարով-խերով վերջանա, վերջը գնահատականները կտանք: Հիմա առաջնահերթությունը հնարավորինս խաղաղ, առանց զոհերի այդ ամենի վերջանալն է»,-եզրափակեց նա:

«Դաշնակցութեան Կեցուածքը Միշտ Եղած Է Այն, Որ Երկրին Մէջ Պէտք Չէ Ցնցում Յառաջացնել» «Վանայ Ձայն»-ին Կ՛ըսէ Կիրօ Մանոյեան

(ԱԶԴԱԿ ՕՐԱԹԵՐԹ) ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ, ՀՅԴ Բիւրոյի Հայ դատի եւ քաղաքական հարցերու գրասենեակի պատասխանատու Կիրօ Մանոյեան երէկ` 20 յուլիսին «Վանայ ձայն»-ին հետ ունեցած կարճ զրոյցին ընթացքին ներկայացուց 17 յուլիսին Հայաստանի մէջ տեղի ունեցած դէպքը, անոր տուն տուող պատճառները եւ անոր լոյսին տակ տիրող ներկայի վիճակը:

Անդրադառնալով ստեղծուած կացութեան եւ տեղի ունեցող զարգացումներուն նկատմամբ Դաշնակցութեան դիրքորոշման` Կիրօ Մանոյեան ըսաւ, որ ՀՅԴ-ն առաջին պահէն իր կեցուածքը արտայայտեց, երբ ՀՅԴ Գերագոյն մարմինի ներկայացուցիչ Աղուան Վարդանեան ըսաւ, որ մենք նման մօտեցումներով, նման քայլերով երկրին մէջ անհրաժեշտ փոփոխութիւններ կատարելու փորձը սխալ կը նկատենք, անկախ անկէ, որ երկրին մէջ փոփոխութիւններու կարիք կայ, եւ Դաշնակցութիւնը եղած է այն քաղաքական հիմնական ուժը, որ նման փոփոխութիւններու անհրաժեշտութեան մասին բազմիցս խօսած եւ տարբեր ձեւերով բարձրաձայնած է, իսկ այսօր այդ նպատակով քաղաքական համախոհութեան մաս կը կազմէ:

Ուստի, Մանոյեան շեշտեց, որ այս ձեւով չէ, որ երկրին մէջ փոփոխութիւններ կը կատարուին:

Ան լուսարձակի տակ առաւ այն երեւոյթը, որ ասիկա Դաշնակցութեան համար նորութիւն չէ. յիշեց 1992 թուականը, երբ Դաշնակցութիւնը Հայաստանի մէջ ուղղակի թիրախ դարձաւ, իշխանութիւնները երկրէն արտաքսեցին օրուան ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչ Հրայր Մարուխեանը, իսկ 1994-ին կուսակցութիւնը կասեցուեցաւ Հայաստանի մէջ, շարք մը գրասենեակներ փակուեցան, կարգ մը կուսակցականներ ձերբակալուեցան: Այս բոլորով հանդերձ, Դաշնակցութեան կեցուածքը միշտ եղած է այն, որ երկրին մէջ պէտք չէ ցնցում յառաջացնել` նախ իբրեւ սկզբունք, բայց նաեւ նկատի առնելով այն, որ երբ կայ Ղարաբաղեան տագնապը, այս ձեւի ցնցումները կրնան միայն վնաս հասցնել, ուստի ճիշդ չէ այս ձեւով հետապնդել փոփոխութիւններու իրականացումը:

Մանոյեան դիտել տուաւ, որ միւս կողմէ ոստիկանութիւնը եւս պէտք է ճիշդ վարուի, քաղաքացիներուն իրաւունքը պէտք է յարգուի, համախմբուիլ ուզող քաղաքացիները պէտք է ատիկա ընելու կարելիութիւն ունենան, բայց նաեւ պէտք է հասկնալ, որ երկրին մէջ ստեղծուած է ապահովութեան սպառնացող վիճակ, որ ի վերջոյ պէտք է չէզոքացուի: Ուրեմն բոլոր կողմերն ալ պէտք է ամէն ճիգ ի գործ դնեն, որպէսզի այս վիճակը նոր զոհերու պատճառ չդառնայ եւ առանց յաւելեալ վնասներու եւ կորուստներու աւարտի կարելի եղածին չափ շուտ:

Թուրքիոյ մէջ յեղաշրջումի փորձի ձախողութեան մասին խօսելով` Կիրօ Մանոյեան դիտել տուաւ, որ այս ձախողութեան հիմնական պատճառներէն մէկը բանակին միակամ չըլլալն էր, որովհետեւ անցնող տարիներուն իշխող կուսակցութիւնը համակարգային որոշ փոփոխութիւններ կատարած էր, բանակին մէջ քատրային փոփոխութիւններ ներմուծած էր, ուստի բանակի ղեկավարութեան կարեւոր մէկ մասը համախոհ է այսօրուան իշխանութեան, այդ պատճառով ալ յեղաշրջումը ձախողութեան մատնուեցաւ: Յեղափոխութեան հիմնական պատճառը այն էր, որ մտահոգութիւն արտայայտուած էր երկրին իսլամացման քաղաքականութեան նկատմամբ, ինչպէս նաեւ երկրին իշխանութիւնը մէկ անձի ձեռքը աւելի կեդրոնացնելու առումով: Յեղաշրջման փորձ ընողները այս նպատակը կը հետապնդէին, ըսաւ ան` աւելցնելով, որ յեղաշրջումը եթէ յաջողէր ոչ ոք գիտէ, թէ Հայ դատին եւ հայութեան նկատմամբ ինչ կեցուածք պիտի ունենային յեղաշրջման նախաձեռնողները: Այդ պատճառով ալ հայութիւնը խանդավառուելու պատճառ չունի. ճիշդ է, որ դժգոհութիւն կայ ներկայ իշխանաւորներէն, բայց զիրենք փոխարինողը անպայման իրենցմէ լաւը պիտի չըլլայ մեր տեսանկիւնէն:

ՀՅԴ Բիւրոյի անդամին համաձայն, թէեւ յեղաշրջումի փորձը ձախողեցաւ, բայց կը շարունակուի Էրտողանի յեղաշրջումի փորձը, որ մեծ մասամբ արդէն յաջողած է ու տակաւին ընթացքի մէջ է: Ինչպէս Էրտողան յեղաշրջումի օրն իսկ ըսաւ, այս մէկը Աստուծոյ կողմէ պարգեւ էր իրեն համար, որովհետեւ ասիկա իբրեւ պատրուակ ունենալով, այսօր Թուրքիոյ մէջ կը ձերբակալուին հազարաւոր մարդիկ, որոնց մէկ մասը հաւանաբար կապ ունի յեղաշրջումին հետ, սակայն մէկ կարեւոր մասն ալ ոչ մէկ առնչութիւն ունի եղածին հետ, կրնան ոմանք համախոհ ըլլալ, սակայն ուղղակի կապ ունեցած չըլլալ: Բայց եւ այնպէս ասիկա պետական համակարգին մէջ մաքրագործում կատարելու լաւ առիթ հանդիսացաւ, ուրկէ դուրս կը դրուին, ըստ Էրտողանին, այս յեղաշրջումին ետին կանգնող, Միացեալ Նահանգներ ապաստանած, ընդդիմադիր իսլամական քարոզիչ Ֆեթհուլլա Կիւլենի հետեւորդները: Խորքին մէջ, ըստ Մանոյեանի, յեղաշրջումը Կիւլենին վերագրելը տրամաբանական չէ, թէեւ փորձին մասնակիցներուն մէջ կան կիւլենականներ, սակայն իսլամացման քաղաքականութիւնը Կիւլենի ուզածն է նաեւ, ան նման քաղաքականութեան դէմ կանգնելու հակակարծիք չի կրնար ըլլալ, եզրափակեց Մանոյեան: